| To read this page in Vietnamese, use Internet Explorer 4.0+ or Netscape 4.7+ or install VNI Font and configure VNI Font. |
Chim Di Theâ
Moät ngöôøi ñang ngu,û trong giaác mô nghe thaáy moät loaïi aâm thanh thaät nheï, thaät la,ï tieán daàn tôùi gaàn, anh ta vuøng thöùc daäy chaïy ra ngoaøi xem aâm thanh ñoù töø ñaâu ñeán, thì thaáy moät ñaøn chim ñang bay trong ñeâm toái ñeå veà moät mieàn xa xoâi naøo ñoù. AÂm thanh rì raøo maø ngöôøi aáy nghe trong giaác nguû chính laø tieáng ñaäp caùnh cuûa haèng traêm con chim bay trong ñeâm toái.
Caùc nhaø taâm lyù noùi raèng, moät trong nhöõng ñeà taøi phoå thoâng nhaát cuûa giaác mô laø thaáy mình ñang bay nhö chim, nhöng anh chaøng trong caâu chuyeän naøy nghe tieáng chim bay chöù khoâng phaûi thaáy mình bay. Caùc em nhoû khi ñöôïc hoûi laø thích con vaät naøo hôn caû, cuõng thöôøng traû lôøi laø thích chim.
Nhìn ñaøn chim bay, chuùng ta töï nhieân coù ao öôùc ñöôïc nhö chuùng ñeå ñeán nhöõng chaân trôøi xa laï xem coù nhöõng gì ôû ñoù.
Khoâng phaûi chæ loaøi ngöôøi môùi di cö, taûn cö hay ñi laùnh naïn, di cö laø moät trong nhöõng hoaït ñoäng ñaùng keå treân haønh tinh naøy vaø loaøi chim laø loaøi di cö nhieàu nhaát.
Treân maët ñaát coù 8600 loaïi chim, vaø haàu nhö loaïi naøo cuõng di cö theo caùch thöùc naøo ñoù, töø nhöõng di chuyeån gaàn cho ñeán nhöõng chuyeán bay xa haèng chuïc nghìn caây soá. Moãi muøa xuaân coù haèng traêm trieäu con chim töø mieàn nam bay leân mieàn baéc, troâng nhö nhöõng doøng soâng caùnh keùo ngang baàu trôøi.
Nhieàu theá kyû tröôùc ñaây, ngöôøi ta ñaõ bieát chim thöôøng di cö. Ngöôøi Ba-tö thuôû xöa ñaõ caên cöù vaøo nhöõng chuyeán bay ñi bay veà cuûa caùc ñaøn chim di cö maø ñònh ra nhöõng cuoán lòch ñaàu tieân. Nhieàu ngöôøi cuõng quan saùt nhöõng gioáng chim xuaát hieän trong vöôøn maø troàng tæa moät soá caây vaø nhaän thaáy coù hieäu quaû toát. Hai loaïi chim quan troïng trong vöôøn laø chim chaøo maøo vaø chim chích.
Trong khoaûng theá kyû 16 ngöôøi ta tin raèng nhöõng con eùn veà muøa ñoâng bay xuoáng taän ñaùy hoà ñeå nguû, muøa xuaân môùi trôû veà. Chæ hai traêm naêm tröôùc ñaây coù ngöôøi tin raèng nhöõng ñaøn vòt vaø ngoãng trôøi hay bay vaøo ban ñeâm laø bay leân maët traêng truù aån cho qua muøa ñoâng giaù laïnh.
Ngaøy nay caùc nhaø nghieân cöùu veà chim thöôøng baét nhieàu chim, buoäc moät maåu baêng daùn vaøo chaân chim coù ghi roõ ngaøy giôø roài thaû ñi. Veà sau coá baét laïi nhöõng con chim naøy ñeå xem thôøi gian chuùng di cö laø bao laâu. Cuõng coù nhöõng con chim ñöôïc gaén maùy truyeàn tin tí hon ñeå nhaø nghieân cöùu theo tín hieäu ñaùnh veà doø xem chim bay töø ñaâu ñeán ñaâu.
Vì lyù do naøo maø chim phaûi di cö? Ña soá caùc cuoäc di cö laø ñi tìm thöùc aên hôn laø ñeå troán traùnh muøa ñoâng laïnh giaù. Ngöôøi ta nhaän thaáy raèng neáu nhöõng ngöôøi cö nguï taïi caùc vuøng phía baéc laïnh leõo cung caáp löông thöïc cho chim thì chuùng giaûm bôùt möùc di cö veà nam. Chöùng toû raèng, neáu coù ñuû löông thöïc, chim seõ khoâng bay ñi ñaâu caû. Moät lyù do khaùc khieán chim bay veà phía nam laø aùnh saùng. Chim coù leõ caàn aùnh saùng ban ngaøy nhieàu giôø hôn ñeå chaêm soùc chim con hay töï veä ñoái vôùi nhöõng loaøi vaät chuyeân kieám moài vaøo luùc toái trôøi.
Nhöng nhöõng con chim thaät nhoû, nhieàu khi chæ coù vaøi traêm gram, laøm sao coù theå bay xa haèng nöûa voøng theâ giôùi moãi naêm hai laàn nhö theá? Quan troïng hôn nöõa laø laøm sao chuùng ñònh höôùng ñöôïc? Vieäc nhöõng ñaøn chim nhoû beù coù theå vöôït haèng nghìn caây soá theo moät baûn ñoà voâ hình naøo ñoù, vaãn coøn laø chuyeän laï maø cho ñeán nay chöa lyù giaûi noåi. Dó nhieân chim nhôø baûn naêng moät phaàn, nhöng chuùng cuõng bay theo ñòa hình nöõa. Thí duï nhö rôøi ngoïn nuùi naøy thì seõ qua moät doøng soâng chaúng haïn. Chuùng cuõng coù theå nhaém höôùng theo maët trôøi nöõa.
Moät soá loaïi chim di cö vaøo ban ñeâm, khi maët trôøi vaø ñòa hình khoâng thaáy roõ, ngöôøi ta ñoùan raèng chuùng theo sao maø bay. Laïi coù nhöõng luùc ñeâm toái troái nhieàu maây khoâng traêng sao, theá maø chim vaãn bay. Coù leõ trong thaân noù coù moät cô quan naøo caûm öùng ñöôïc vôùi töø tröôøng cuûa traùi ñaát. Ngöôøi ta ñaõ tìm ñöôïc trong oùc con chim caâu ñaát moät chaát laø magnetite coù caûm öùng vôùi töø tröôøng cuûa traùi ñaát. Coù giaû thuyeát cho raèng chim bay ñuùng höôùng ñöôïc laø nhôø tai cuûa noù. Tai loaøi chim coù theå nghe ñöôïc aâm thanh ôû taàn soá raát thaáp, nhö tieáng soùng bieån ôû raát xa noù.
Thaùng Chaïp naêm 1987, moät con chim öng loaïi ñaàu troïc chuyeân soáng ôû Baéc Myõ, khoâng bieát sao bay laïc ñeán AÙi-nhó-lan, nghóa laø vöôït qua Ñaïi-taây-döông. Con chim loâng caùnh taû tôi vaø meät ñuoái naøy ñaõ baùm vaøo moät chieác taøu bay, bay trôû veà nöôùc Myõ. (Laøm sao ngöôøi ta bieát ñöôïc chuyeän naøy cuõng coøn laø ñieàu chöa roõ laém!)
Duø bay coù ñuùng höôùng chaêng nöõa, thì moät chuyeán bay vöôït bieån cuõng taïo nhieàu nguy hieåm cho chim. Moät gioáng chim maát ñi khoaûng moät nöûa söùc naëng khi bay qua moät chieác hoà roäng. Trong khi ñoù 90% chim vöaø nôû ra bò cheát khi bay theo cha meï di cö, hay laø khi ñeán ñöôïc vuøng bay ñeán. Chöa noùi ñeán nhöõng loaøi vaät chuyeân gieát haïi chim, vaø nhöõng traän gioù baõo baát ngôø tieâu dieät chuùng. Chim coøn phaûi bieát luùc naøo bay vì neáu chim bay treã quaù thì seõ gaëp baõo, maø bay sôùm quaù thì löông thöïc coøn bò baêng giaù phuû, vaø khí haäu chöa thuaän lôïi.
Chim coøn laø naïn nhaân cuûa loaøi ngöôøi nöõa. Nhöõng cao oác, coät aêng-ten cao, haûi ñaêng vaø ngay caû taøu bay cuõng thöôøng gaây töû naïn cho chim.
Tuy nhieân nhöõng con bay ñöôïc ñeán nôi, seõ trôû veà ñaàu muøa heø. Taïi baéc Myõ, vaøo luùc thôøi tieát aám, coù khoaûng 20 tyû chim bay veà. Nhöõng con chim chích tí hon coù theå töø Costa Rica veà, coøn nhöõng con vòt vaø ngoãng trôøi coù leõ ñaõ bay xuoáng taän bieân giôùi Myõ-Meã-taây-cô. Ngöôøi ta tính ra coù ñeán 150 loaïi chim bay töø baéc Myõ xuoáng trung vaø nam Myõ moãi naêm.
Coù ngöôøi baûo raèng: Chim bay ñi laø moät phaàn cuûa giaác mô, vaø chim bay veà laø moät xaùc nhaän cuûa hi voïng trong con ngöôøi.
Nghó ñeán haèng trieäu con chim nhoû beù cöù moãi naêm bay ñi bay laïi ñeå traùnh muøa ñoâng tìm muøa heø ta thaáy thaät laø chuyeän khoù töôûng töôïng ra noåi. Ngöôøi ta ñoaùn raèng chim di cö ñöôïc coù leõ laø theo vò trí cuûa maët trôøi trong naêm, cuõng coù theå laø theo sao, theo nhöõng tieáng ñoäng cuûa bieån caû xa xoâi, theo ñòa hình v.v. Duø sao chaêng nöõa thì caùc ñaøn chim vaãn di theâ nhö theá töø khi chuùng coù maët treân ñôøi naøy. Nhöng laøm theá naøo theá heä cha meï thoâng tin ñöôïc vôùi theá heä con caùi ñeå chuùng bieát luùc naøo di cö vaø ñi veà höôùng naøo, khi naøo laïi bay veà? Neáu muoán moät phi ñoaøn bay töø baéc baùn caàu ñeán nam baùn caàu moãi naêm moät laàn nhö theá, chaéc haún ngöôøi ta phaûi coù nguyeân moät chöông trình huaán luyeän vaø saùch höôùng daãn caån thaän. Nhöng haøng tæ con chim vaãn bay ñi bay veà ñuùng thôøi gian, töø theá heä naøy sang theá heä khaùc maø khoâng caàn bieát gì veà hoa tieâu (navigation) caû. Ñaây laø choã maø khoa hoïc khoâng theå choái caõi ñöôïc laø Ñaáng Taïo Hoùa ñaõ sinh ra chuùng theo loaïi chim töø vaïn thuôû vaø cöù theo nhöõng gì ñaõ chöông trình trong caáu truùc cuûa noù maø ñaùp öùng vôùi nhu caàu cuûa thaân xaùc noù, sao cho söï soáng ñöôïc baûo toàn.
Chim bay ñi laø moät phaàn cuûa giaác mô, vaø chim bay veà laø moät xaùc nhaän cuûa hi voïng trong con ngöôøi. Caâu naøy nghe nhö moät caâu thô, phaûn aùnh öôùc mong cuûa moãi ngöôøi, ñoù laø mô ñöôïc ñeán nhöõng chaân trôøi xa laï vaø roài ñöôïc trôû veà queâ höông yeâu daáu. Noùi ñuùng hôn, ñôøi ngöôøi laø nhöõng chuoãi giaác mô vaø hi voïng. Cuõng vì coù nhöõng giaác mô maø nhöõng cuoäc phaùt minh vaø saùng cheá môùi phaùt trieån nhö hieän nay, vaø cuõng vì hi voïng maø con ngöôøi coøn duy trì treân maët ñaát.
Nhìn vaøo ñaøn chim di theâ maø thaáy ñöôïc giaác mô hay hi voïng cuûa mình ñaõ laø tuyeät dieäu. Nhöng con ngöôøi cuõng thöôøng coù nhöõng giaác mô khoâng thaønh vaø coù nhöõng söï thaät töôûng chöøng nhö giaác mô khoâng bao giôø tænh laïi. Ñoù laø nhöõng aùc moäng trong ñôøi soáng thöïc taïi. Nhieàu hi voïng, nhöng tuyeät voïng cuõng khoâng ít.
Ngöôøi tin Chuùa Gieâ-xu cuõng coù nhöõng giaác mô vaø hi voïng. Nhöõng giaác mô aáy raát thöïc teá vaø ñeïp, chæ chôø thôøi gian thöïc hieän. Hi voïng luoân ngôøi saùng vì ñöôïc xaùc nhaän baèng nhöõng lôøi höùa cuûa Chuùa laø Chaân Thaàn, laø Chaân Lyù.
Giaác mô cuûa ngöôøi tin Chuùa laø ñaët nieàm tin nôi Chuùa cho ñöôïc tha thöù toäi aùc, taùi taïo cuoäc ñôøi, tìm veà nhöõng giaù trò vónh haèng, xaây döïng haïnh phuùc gia ñình vaø phuïc vuï nhaân loaïi. Ngöôøi aáy hi voïng moãi ngaøy bieát Chuùa roõ hôn vaø soáng ñeïp loøng Ngaøi, vaø hi voïng cuoái cuøng laø ñöôïc höôûng vinh quang vónh haèng beân caïnh Chuùa. Trong khi ñoù soáng treân traàn gian laøm nhaân chöùng veà giaác mô vaø hi voïng cuûa mình cho moïi ngöôøi.
Baïn thaân meán, trong naêm Taân Tî naøy giaác mô cuûa baïn laø gì? Chuùng toâi chuùc baïn coù ñöôïc ñieàu mình öôùc mô, nhöng môøi baïn haõy ñaët nieàm tin nôi Chuùa ñeå nhöõng giaác mô ñoù nhôø quyeàn naêng cuûa Chuùa maø theå hieän. Chuùng toâi cuõng hi voïng muøa xuaân naøy baïn gaëp Chuùa Xuaân vaø khoâng coøn phaûi bay ñi nôi naøy hay nôi khaùc tìm beán ñoã nhö nhöõng con chim di theâ. Vì muøa xuaân beân Chuùa laø muøa xuaân baát taän vôùi nhöõng hi voïng maø khoâng gì daäp taét ñöôïc.
Nguyeãn Sinh