Trang Đầu | Mục Lục | << Chương 37 | Chương 39 >> | Hướng Dẫn
Sô-phô-ni
Ngày trọng
đại của Ðức Chúa Trời đã gần
Sắp có
"môi miếng thanh sạch(1)" (3:9)
Sô-phô-ni nói tiên tri dưới đời trị vì của Giô-si-a
(1:1); Ông là chít (cháu 5 đời) của vua Ê-xê-chia (1:1); như vậy, ông thuộc về
hoàng tộc và là bà con của Giô-si-a. Giô-si-a (639-608 T.C.) lên ngôi sau đời
trị vì gian ác và lâu dài của Ma-na-se; ông đã thực hiện một cuộc cải cách lớn
lao (xem ở dưới II Sử ký 34), và Sô-phô-ni đóng một vai chủ động quan trọng
trong cuộc cải cách nầy. Như vậy, lời tiên tri nầy chỉ nói ra một vài năm trước
ngày nước Giu-đa bị phán xét.
Ðoạn 1:1-2:3.-- Ngày thạnh nộ gần đổ trên nước Giu-đa
Ngày nầy được gọi là ngày lớn (trọng đại) của Ðức
Giê-hô-va và được nhắc đi nhắc lại nhiều lần (1:7, 8, 9, 10, 14, 15, 16, 18;
2:2, 3; 3:8). Một ngày khủng khiếp sắp đổ trên nước Giu-đa và các nước lân cận:
có lẽ một phần chỉ về cuộc xâm lăng của quân Sy-the (xem ở dưới Giê-rê-mi 4),
nhưng rõ ràng, chắc chắn chỉ về cuộc xâm lăng của quân Ba-by-lôn và cuộc lưu
đày của dân Giu-đa xảy ra 20 năm sau. Cũng có thể là mô tả tượng trưng những tai
họa sẽ xảy đến trong kỳ sau rốt. "Tên của thầy cả và thầy tế lễ"
(1:4). Nguyên văn chữ thầy cả là "chê-ma-rim," tức là bọn tế sư
chuyên thờ lạy hình tượng. "Lạy cơ binh trên trời" (1:5), tức là thờ
lạy mặt trời và các ngôi sao, theo thói tục của người A-si-ri. "Thề bởi
Man-cam(2)" (câu 1:5). "Man-cam"
hoặc Mo-lóc, là thần của người Am-môn. "Cửa cá" (1:10) là cửa Bắc, do
đó cá từ xứ Ga-li-lê được chở vào, về sau gọi là cửa Ða-mách. "Thành
thấp" (1:11) trong nguyên văn là: "Mác-tếch," có lẽ là trũng
Ty-rô-pô-an, ở ngay phía Tây Ðền thờ, là khu thương mại của Giê-ru-sa-lem.
Ðoạn 2:4-15.-- Một ngày thạnh cho các nước
Ga-xa, Ách-ca-lôn, Ách-đốt và Éc-rôn (câu 4) là các
thành Phi-li-tin. "Cơ-rết" (câu 5) là một tên khác của người
Phi-li-tin. "Ê-thi-ô-bi" (câu 12) vốn là Nam bộ Ai-cập; đương thời
ấy, các vua Chúa Ê-thi-ô-bi kiểm soát cả nước Ai-cập. A-si-ri có thủ đô kiêu
hãnh, là Ni-ni-ve, "thành vui vẻ" (câu 15), làm cho thế giới kinh
khiếp. Trong vòng 20 năm, tất cả các nước ấy bị hoang vu dưới gót của Ba-by-lôn.
Ðoạn 3:1-8.-- Một ngày thạnh cho Giê-ru-sa-lem
Trở lại ý tưởng ở đoạn 1, tức là tội lỗi của nước
Giu-đa, nhứt là của các quan trưởng cùng thủ lãnh tôn giáo, và chắc chắn có sự
hình phạt.
Ðoạn 3:9-20.-- "Tiếng nói thuần túy" sắp có
Yên tĩnh sau cơn bão. Ba lần tiên tri nói về một
phần dân sót lại được cứu (2:3, 7; 3:12-13), và hai lần ông nói về họ từ chốn
phu tù trở về (2:7; 3:20). Ông cũng nói rằng một "tiếng nói thuần
túy" sẽ được đem vào trái đất (câu 9), tức là một hệ thống tư tưởng đúng
đắn về Ðức Chúa Trời. Tiếng nói là phương tiện để tỏ bày chân lý. Ðây là lời dự
ngôn rằng ngày kia, loài người sẽ được ban cho một sự khải thị trọn vẹn và đầy
đủ về Ðức Chúa Trời (chắc chỉ rõ về Tin Lành của Ðấng Christ). Kết quả là từ
muôn dân, những người hối cải sẽ được dẫn đến Ðức Giê-hô-va, vui vẻ hát bài ca
cứu chuộc, làm cho cả trái đất vang dậy tiếng ngợi khen của dân Ðức Chúa Trời.
(1) Bản tiếng Anh dịch là: "Tiếng nói thuần túy"
(2) Nguyên văn có tên "Man-cam" thay vì hai chữ "vua mình."