Trang Chủ :: Chia Sẻ

Choose your Friends wisely! (Châm Ngôn 13:20)

Ngày 22 tháng 7, năm 2001

Mục Sư Vinh Trọng Nguyễn -- Vietnamese Hope Baptist Church -- Baton Rouge, LA

* Cách đây vài tuần - trước khi đi dự Đại Hội tôi đã sửa soạn ~loạt bài giảng mới - với chủ đề về "Truyền Giáo"

- đọn sẵn trước 5 dàn bài để hướng dẫn/huấn luyện mỗi người c/ta trở thành ~chứng nhân hữu ích cho Chúa...

...Nhưng sau khi đi dự Đại Hội lần thứ 17 -- được nhóm chung với trên 100 Thanh & Thiếu Niên

& được nghe ~lời giảng dạy/nhắc nhở đến ~khó khăn, thử thách & cám dỗ của tuổi trẻ ngày nay

> Khi trở về -- Đức Thánh Linh cảm động tôi cần "dừng lại" để chia xe ~loạt bài giảng mới - dành cho nhóm người trẻ

-- nhất là cho lứa tuổi Thiếu Niên...ở H/T c/ta đây

> Với sự cảm động đó, 5 Bài Giảng tới sẽ là ~laọt bài giảng nhằm mục đích hướng dẫn & giúp đỡ ~nguời trẻ nói chung... và đặc biệt ~em thiếu niên từ 12/13 cho đến 18-19 tuổi...noí riêng... để có 1 đời sống đạo tốt cho Chúa

> Sáng nay c/ta cùng suy gẫm về 1 nhu cầu (có lẽ lớn nhất) của tuổi trẻ = đó là nhu cầu bạn bè

> Câu Kthánh gốc tội sẽ dùng ở trong sách Kinh Thánh Châm Ngôn 13:20 như sau:

"Ai giao tiếp với người khôn ngoan, trở nên khôn ngoan; nhưng kẻ làm bạn với bọn điên dại sẽ bị tàn hại"

I. LỨA TUỔI CHUYỂN TIẾP

* Trong mọi lứa tuổi - tuổi thiếu niên là 1 lứa tuổi rất khó hiểu, khó thương & đôi khi khó "dạy"... mà các quí phụ huynh cùng ~người lãnh đạo H/T cần biết - để thông cảm - hầu để hướng dẫn & đáp ứng nhu cầu cho thích đáng

> 1 lứa tuổi phức tạp, hay nhạy cảm...là vì các em ở giữa nhiều sự thay đổi:

là "Tuổi đang chuyển mình" để trở thành ~người lớn!

1st) Về phần thể xác -- Các em có ~dấu hiệu thay đổi mới trong cơ thể - mà chưa bao giờ kinh nghiệm

# Có ~em trai trong tuổi "dạy thì" này - bỗng nhiên vụt cao như sào (~hình như mỗi tháng "mọc" lên gần đến 1"...)

... bị bể tiếng: giọng nói trở nên trầm hẳn xuống -- noí thật khó nghe & khó hiểu;

cùng 1 lúc ~bắp thịt trở nên rắn chắc hơn -- mạnh mẽ như 1 chàng thanh niên

# Còn các em gái thì cũng vụt lớn, vóc dáng thay đổi, thân thể phát triển

-- mang thêm vẻ dịu dành của 1 thiếu nữ yểu điệu

2nd) Điều thay đổi thứ hai là tính tình ...vì ở giữa sự chuyển tiếp của tuổi thiếu nhi - là lứa tuổi còn lệ thuộc hòan toàn vào cha mẹ & lứa tuổi thanh niên là lứa tuổi muốn được tự lập, muốn tách rời khỏi sự kiểm soát của cha mẹ

# Tính tình thay đổi nhiều trong lứa tuổi này -- đôi khi thấy khó thương vì hay "dở dở ương ương," bướng bỉnh, ngang ngược, hay thách thức thẩm quyền của cha mẹ...

nhiều khi là cha mẹ -- c/ta "wonder" sự hồn hiên, vô tư, ngây thơ của con trẻ mình đi đâu mất rồi?

3rd) Phần tâm lý/tình cảm cũng thay đổi nhiều: các con me c/ta bắt đầu rất chú trọng

& lo lắng về phần dung nhan, sắc đẹp bên ngoài của mình

> Tuổi hay thích chải chuốc, xe xua, làm điệu, xịt keo, xức nước hoa, bắt đầu biết dùng thuốc trị "hôi nách",

hay thường để ý đến cái áo, cái quần của mình nhiều hơn trước...

> Tuổi mà phần tình cảm rất hay nhạy cảm... hay có mặc cảm về chính mình -- dễ cảm thấy không đẹp, không giỏi bằng ~đứa khác - đến nỗi từ 1 cái mụt nhọt nhỏ xíu trên mặt -- cũng có thể làm cho các em lo lắng, hoang mang cả đêm không ngủ được; hay chỉ 1 lời nói phê bình - tiếng đồn về hình dáng của mình quá mập, quá gầy, hay quá lùn

- cũng có thể làm cho lo tư, suy nghĩ - đến nỗi không dám ăn nhiều để giữ cái "eo" của mình

# Có ~em dám nhịn đói, kiêng ăn, "diet" để giữ thân hình cho thon thẻ... chỉ vì có người đã vô tình noí mình mập quá!

# How do I look today?What did they say about me? Do people like me?

Đây là ~câu hỏi các em thường hay lo lắng mỗi ngày!

> Tuổi mà ~thần tượng ca sĩ, cầu thủ thể thao, ~tài tử trên TV, trong phim ảnh - có thể ảnh hưởng, thu hút, biến đổi nếp sống của các em 1 cách mạnh mẽ: làm các em hay suy tư -- không biết có ăn mặc, có kiểu tóc đi theo đúng thời trang không?

> Đây là ~điều tự nhiên sẽ xẩy ra trong lứa tuổi Thiếu Niên, mà các quí phụ huynh

& ~người lãnh đạo phải biết để thông cảm

* Lứa tuổi thiếu niên là giai đoạn mà nhu cầu của bạn bè rất quan trọng

& mối liên hệ trong tình bạn bè có sức mạnh ảnh hưởng khủng khiếp

# Người ta làm 1 thống kê và cho biết: Hồi 1960 -- 3 điều (top three) ảnh hưởng lớn nhất đến tuổi trẻ:

1) ~Quí Cha mẹ phụ huynh, 2) Bậc thầy cô giáo, 3) ~người lãnh đạo tinh thần (như Mục Sư, chấp sự, giáo sư TCN)

> Thống kê mới -- cho biết 3 điều (top three) ảnh hưởng nhất bây giờ (trong 21 century) đến tuổi trẻ là:

1) Bạn bè is No. 1, 2) ~Entertainement/mời mọc hấp dẫn xung quanh: nhạc, TV, phim ảnh,

3) Cha mẹ phụ huynh - (Sự ảnh hưởng của ~ngươì lãnh đạo tinh thần rớt xuống hàng thứ 17th)

> Là phụ huynh c/ta phải hiểu nhu cầu "bạn bè" là nhu cầu số 1 trong đời sống của con em c/ta

... c/ta không thể từ chối nhu cầu không cần có bạn của con em c/ta được trong lứa tuổi này...

...Nhưng bí quyết ở đây là cùng 1 lúc phải luôn cậy ơn Chúa - giúp mình biết đáp ứng

& hướng dẫn con em c/ta tìm được ~người bạn tốt

> Hôm nay - 2 điều muốn chia xẻ cùng với các quí phụ huynh & các em thiếu niên -- trong vấn đề này:

1st) Mối liên hệ bạn bè rất quan trọng trong lứa tuổi thiếu niên...

vì nó sẽ lót nền để định hướng & phẩm chất của đời sống tương lai các em

> Friendship during the teens stage is very important

-- because it is the foundation to determine the direction and quality of your life

2nd) Nếu ý thức được điều này -- bí quyết là phải biết tìm kiếm ~người bạn tốt & tránh xa ~người bạn xấu....

> To achieve a right direction & good quality future life - You must try to choose good friends & avoid bad ones...

# Có biết bao nhiêu Thiếu Niên lớn lên trong sự uốn nắn tốt, hay thường đi nhà thờ đều đặn...nhưng sau này làm quen với 1 vài đứa bạn xấu...đã dần dần bớt đi nhóm, bỏ nhóm, 1 thời gian sau khi nghe tin thì đã "get in all kind of troubles" -- vào tù ra khám, hay get pregnant... mang thai hoang quá sớm....

> Nhắc nhở trách nhiệm của các quí phụ huynh là phải giúp đỡ/hướng dẫn con em của mình

tìm kiếm được ~người bạn tốt, và dạy dỗ c/nó luôn lánh xa ~đưá bạn xấu

# Người ta có nói 1 câu rất đúng về bí quyết để thành công trong sự hướng dẫn con em mình trong vấn đề này:

"To avoid the wrong crowd of friends means to provide our kids the right crowd of friends...."

II. POWER OF INFLUENCE -- SỨC MẠNH CỦA ~ÁP LỰC XUNG QUANH

* Để hiểu thêm về nhu cầu này của con em c/ta -- trước hết c/ta cần hiểu sức mạnh của áp lực bạn bè

tiếng anh gọi là "The power of influence from friends"

? Các em có còn nhớ sức mạnh kinh khủng của áp lực từ ~đứa bạn mình không

-- mà đã có lần xúi mình làm ~điều thật dại dột -- không suy nghĩ

# Khi tôi ~13 tuổi - Đến nhà 1 đứa bạn lên bangcông của từng lầu 3 -- thách nhau xem ai dám ném 1 bịch nước (~2 lít) xuống đường -- nhắm vào ~ông đạp xích lô nào chạy qua. Sau khi ném xong thì chạy trốn

> Ai nấy thách nhau - nếu đứa nào không dám làm thì gọi là đứa nhát gan, chicken, sissy...

> "Thằng Vinh bự con nhất -- dám làm không?" Nghe vậy chịu sao nổi -- cũng dại dột mà ném

... May là ném hụt ông xích lô đạp -- vừa bị ~đứa bạn chọc là "gà chết"... mà còn bị ăn đòn hôm đó nữa

vì ông xích lô đạp vào nhà mét ba của thằng bạn & sau này chuyện đó đến tai của ba tôi...

# Thách nhau lấy cục tẩy đằng sau cây bút chì -- chà lên lòng của bàn tay cho đến khi chảy máu... mà không "rên"?

> Đây chỉ là vài thí dụ nhỏ để nói lên áp lực bạn bè có sức mạnh khủng khiếp

-- mà nhiều khi xuí c/ta sẵn sàng làm ~điều điên dại -- thiếu suy nghĩ!

1) Áp lực của bạn bè nhiều khi mạnh hơn lương tâm cáo trách bên trong của mình...

> The influence of friends many times is stronger than your conviction inside!

# Bao nhiêu lần đi nhóm tphượng, được nghe giảng, tâm linh bên trong được cảm động > lương tâm cắn rứt

nhất quyết trong lòng ra về sẽ từ gĩa/tránh xa ~đứa bạn xấu, sẽ không còn noí láo với cha mẹ nữa -- để đi chơi với tụi nó, sẽ nhất quyết "do the right thing from now on..."

...nhưng khi vừa về nhà và chỉ có 1 cú điện thoại của 1 thằng bạn gọi đến

- là bị kéo trở lại ngay với tình trạng y như cũ

> Tại sao vậy? Tại vì có 1 sức mạnh khủng khiếp (a gravitation force) của bạn bè ảnh hưởng tuổi trẻ - mà các em sẽ sẵn sàng làm bất cứ điều gì - cho dù c/ta ý thức được điều đó đi ngược với lương tâm cáo trách bên trong của mình...

2) Áp lực của bạn bè nhiều khi mạnh hơn cả sự ảnh hưởng của cha mẹ....

> It's sad to say -- but it's true in these days that the influence of friends

many times is stronger than your parents' influence!

> Mục Sư hỏi thật các em - Who do you like to listen to? Tại sao nhiều khi cha mẹ các em bảo làm gì - thì các em cằn nhằn, khó chịu, mặt dài thòn lòn, đổ thừa.... Kiếm mọi lý do để kiếu không làm...Nhưng 1 đứa bạn trên điện thoại mới nói 1 tiếng là sẵn sàng sách xe đi chơi ngay -- có khi sẵn sàng noí dối với cha mẹ nữa...

> Tại sao? vì trong mối liên hệ bạn bè 1 nhu cầu lớn nhất được thoả mãn -- đó là nhu cầu được "chấp nhận"

> There is a power which is called the power of wanting "to be accepted" - this important need - deep inside each of us

Sometimes is stronger than our conviction of knowing right & wrong & the teachings of our parents

# Ai trong c/ta biết rõ ~đặc tính của 1 người bạn tốt là gì rồi? nhưng nhìn lại ~người bạn mình đang có -- nhiều khi lại không có ~đặc tính này -- tại sao?... Vì c/ta không chọn ~người bạn có tính tốt...

nhưng chọn môi trường nào đáp ứng nhu cầu "được chấp nhận" mà thôi?

? Many times - We don't choose good friends... because we just simply find an environment to be accepted!

> Ai cũng muốn "to be liked?" cũng muốn được nổi tiếng -- popular, muốn mọi người thích mình..

# 1 bà già vào tiệm Post office... đứng đợi hàng dài - có người hỏi han bà đợi hàng làm gì mà không có gói quà để gởi -- bà nói chỉ mua vài con stamp thôi. Người kia mới chỉ bà cái máy vendor machine bên cạnh và nói bà có thể bỏ tiền cắc vào mua cũng được -- cần gì đợi hàng cho lâu. Bà già chậm rải trả lời: "Đúng rồi! Nhưng mà cái máy vending machine đó sẽ không bao giờ hỏi thăm tôi -- 'How are you, today, mam..?'"

# Vì nhu cầu muốn được "để ý," muốn được "chấp nhận" này mà có lẽ biết bao nhiêu trẻ em (~1 triệu ỏ Mỹ mỗi năm) đi theo ~băng đảng?

# Why Eric Harris là 1 trong 2 người bắn giết trong vụ homocide ở trường học Columbine High school... người ta tìm thấy trứơc khi đó Eric đã viết xuống dòng chữ như sau:

"The lonely man strikes with absolute rage" -- kẻ cô độc sẽ giết phá 1 cách dữ tợn"

> Eric là 1 trong đứa học sinh bị người ta "để ra ngoài" -- Outcast, không ai thích & không ai chấp nhận

- ngoại trừ người bạn cùng giết người với mình...

* Vài lời cho các phụ huynh -- hy vọng quí vị ý thức được nhu cầu muốn được "chấp nhận" của con em mình...

mà phải làm sao "căn nhà" của mình là môi trường hay nhất - để đáp ứng nhu cầu này

> Tôi tin rằng 1 trong ~lý do chính con em của c/ta bị ảnh hưởng nhiều của ~đứa bạn xấu ngày nay - là vì ~đứa bạn của nó thoả mãn được nhu cầu "chấp nhận"... nhưng trong gia đình -- các em không tìm được ~điều này...

# Có ~người cha mẹ làm việc tối đa -- không có thì giờ dạy dỗ, gần gủi, chăm sóc, hỏi han, noí chuyện....

~đứa trẻ này thường sẽ bị ảnh hưởng mạnh của bạn bè hơn -- chỉ vì để đáp ứng nhu cầu được chấp nhận này...

mà các em không được đáp ứng ở nhà mình

# Hay ở nhà, nếu ~người cha mẹ mà cứ la rầy con cái, dùng ~từ nghữ nặng nề: "mầy ngu như bò (nhưng sao ai lại cũng thích ăn thịt bò), mày không giống ai hết, tao lượm mày hồi đó ở thùng rác nào đó ...."

Hay "mày to đầu mà dại quá -- chẳng như con người ta -- khôn ngoan & lanh lợi... lớn lên chỉ có bốc đất mà ăn, đi ở muớn cho người ta hay làm nghề đổ rác, quét đường thôi..."

Và khi Nhu cầu được chấp nhận không được đáp ứng -- tự nhiên c/nó sẽ tìm ~đứa bạn mà chấp nhận nó....

3) Điều thứ 3 - Áp lực của bạn bè nhiều khi mạnh hơn cả sự ảnh hưởng của đạo Chúa?

? How many of you -- have witnessed about God to a friend this week? Or Invite them to church?

So sánh How many things you have done this week... because your friends told you to do?

# Phong trào đeo ~"cái bầu" trên cổ vì muốn giống bạn bè -- do you know what this mean? "Tề thiên đại thánh mang bầu nước..." -- Các em mang nó trên cổ vì bạn nói đó là "style/mốt"...

còn có em nào rủ bạn mình đeo Thập tự giá không?

III. CHỌN BẠN TỐT

* Sức mạnh ảnh hưởng kinh khủng của bạn bè đến hướng đi & phẩm chất của đời sống tương lai của mình...

Vậy thì làm sao để có 1 hướng đi đúng & phẩm chất tốt cho đời sống? Bí quyết ở đâu?

# Châm Ngôn 13:20 -- cho c/ta bí quyết tùy thuộc vào ở chỗ c/ta chọn đúng ~người bạn tốt...

à ~người bạn khôn ngoan

> The basic secret is to choose and spend time with wise friends -- not the "dump" ones!

a) Khôn ngoan là gì? what is wisdom -- wise friends?

> Wise friend is the one who can know between right & wrong; its consequences & choose to do what is right!

> Ng bạn khôn ngoan là người biết phân biệt được điều đúng và sai, tốt và xấu, hậu quả của mỗi điều

Và luôn chọn làm điều tốt & đúng...

# Lên xe thách nhau chạy 100mph down the street có wise không? No! May be cool... but dump!

> Hâụ quả là gì? Bị phạt, tai nạn chết người, hư xe, tốn tiền?

# Nói láo với cha mẹ để trốn đi "party" - đến ~chỗ người ta dùng beer rượu - có wise không?

# Lúc nào cũng rủ đi chơi riêng rẽ - đến chỗ 1 mình -- không có ai xung quanh... mà rớt vào tình dục bậy bạ sao?

> Như vậy người bạn điên dại là gì? Là ~đứa bạn biết phân biệt đúng & sai, tốt & xấu -- nhưng cứ chọn làm ~điều sai & xấu theo ý riêng mình, theo dục tính của mình, không suy nghĩ, không tính toán, không dọ dẫm, không đắn đo nhưng ~xả láng -- uncontrolled!

* Có đôi khi tuổi trẻ bị lừa dối & tự nghĩ rằng -- tôi chỉ làm bạn với ~người này thôi...

chứ đâu có làm ~điều xấu xa theo họ đâu?

# Cách đây vài năm -- có 1 cuộc Party ở đại học LSU -- 2 người bạn rủ nhau đi... khi vào party 1 trong 2 đứa này đụng độ với 1 nhóm băng đảng mà đã có xích mích từ truớc...Bên băng đảng rút súng ra thanh toán kẻ thù; 2 chàng thanh niên này bỏ chạy ra xe tẩu thoát; tụi băng đảng rượt theo bóp cò bắn vào xe... khi xe chạy gần đến LSU -- chẳng may 1 viên đạn trúng vào đầu người lái xe, xe đâm vào cột; người còn lại mở cửa xe chạy bộ thoát được -- té ra chàng thanh niên bị bắn chết vào đầu không phải là đứa mà bọn băng đảng đang muốn thủ tiêu

-- nhưng chỉ là 1 người bạn vô tội -- hôm đó đã đi cùng trên chiếc xe mà thôi...

> Don't let the devil fool you - you don't have to do the bad things w/ them to be bad...

Just being with them -- you can get in trouble!

> Người ta nói đúng: "Not what you do... but whom you are with!"

# April 9, 1994... Josh là 1 tín đồ rất tốt -- cho người anh em họ cùng 2 thiếu nữ đi quá giang đến nhà 1 người bạn ở thành phố Shreveport, LA. Tthình lình có 4 người thanh niên khác theo sau - lấy súng bắn vào xe họ hơn 50 viên đạn -- 1 viên chẳng may trúng từ sau đầu ra trước của Josh -- anh chết ngay tại chỗ cùng với 3 người kia

>Cảnh sát cho biết lý do là vì người AE họ của Josh và 2 cô thiếu nữ có liên hệ đến 1 băng đảng

gọi là "The Fighting Irish"

> Josh is not a fool... Anh đã tin nhận Chúa. Anh đang sốt sắng trong ban lãnh đạo nhóm Thiếu niên ở nhà thờ mình

-- đang giúp hướng dẫn dạy ban hát cho thiếu nhi, Anh chơi trong đội Football của trường mình -- Life is good!

Nhưng on that night -- Josh was the companion of fools and he suffered harm -- even death!

# Châm Ngôn của miền nam có 1 câu rất hay: "If you sleep w/ dogs - you are going to get fleas"

> Tôi có nuôi con chó tên Toby biết rõ điều này -- ôm nó 1 chút -- thấy "ngứa" cả mình...

Fleas get on you, in your carpet, on your sofa, in your socks...

> Bí quyết rất đơn giản: Lánh xa bạn xấu... mà tìm ~người bạn tốt.....

# Có người so sánh ~người bạn tốt giống như con cú (an owl) -- dễ tìm không? Khó lắm -- phải để ý tìm tòi trong ban đêm mới thấy được nó... # Đá sỏi trên đường thì nhiều lắm.. nhưng ~viên ngọc châu quí - thì hiếm có...

> ~Người bạn tốt thường không phải là ~đứa ưa xe xua, making a scene = ưa quậy để được để ý...

nhưng thường có tánh yên lặng, tìm ẩn... như con chim cú -- trong bóng tối - mà phải cố gắng tìm tòi mới thấy được....

b) Không phải tìm kiếm ~người bạn tốt -- là ~người luôn "do what is right... "

nhưng Lời Chúa nhắc c/ta - còn phải thường xuyên "giao tiếp" với ~người bạn tốt này

? Thì giờ các em sinh hoạt thông công với ~người cùng 1 niềm tin -- so sánh với ~đứa bạn đời -- tỉ số như thế nào

> Có lẽ vì vậy mà 1 số thiếu niên ngày nay,càng ngày càng giống đời...hơn là giống đạo

? Các em có hết lòng đi tham dự tất cả ~buổi nhóm thông công của TN/TN không - hay bị bạn bè xấu kéo ở nhà luyện chưởng, chơi video games, chat trên internet...?

> You cannot be w/ the fools & expect to be wise? Can you?

> You cannot make right & wise decision -- if you don't spend time w/ the wise friends! -- it's that's simple!

# Kêu gọi cha mẹ giúp đỡ c/tôi bằng cách luôn khích lệ, cổ động ~con em c/ta dự phần trong mọi tiết mục sinh hoạt chung của TN/TN trong H/T: ~cuộc rửa xe, Thanh Niên nhóm thờ phượng mỗi 2 tuần, nhóm sinh hoạt thông công, thăm viếng, dự trại tạ ơn....Đây là ~môi trường lành mạnh, an toàn...

mà c/ta có thể đáp ứng nhu cầu bạn bè & tìm bạn tốt cho con em c/ta

# Kêu gọi ~người lãnh đạo hổ trợ, có đời sống hy sinh - cố gắng mở nhiều ~cuộc họp mặt, thông công vui chơi lành mạnh này - cho các em c/ta dự phần - khắn khít với nhau luôn...

IV. TÌNH BẠN THẬT

* Chân lý của 1 tình bạn thật -- không phải chỉ chấp nhận các em thôi... nhưng thương yêu các em nữa...

> Chấp nhận chỉ là 1 phần thôi... nhưng lòng yêu thương thật trong tình chứa đựng trọn vẹn....

> True friends are not just people who only accept you -- but love you!

Acceptance is only a small part -- but loving covers everything!

> Tình yêu thương thật còn hơn "chỉ chấp nhận" c/ta thôi...

nhưng còn không muốn c/ta đi vào ~sự tàn hại trong tương lai

# Giống như tình yêu thương của Thiên Chúa... Ngài yêu mỗi người c/ta "Just as we are!"

a sinner -- kẻ tội nhân đáng chết

> Kthánh chép: Chúa Giê-xu chết trên Thập tự giáchuộc tội cho c/ta -- khi c/ta còn là kẻ có tội -- chưa tu tỉnh tính nết chi hết!... Nhưng Chúa yêu c/ta còn hơn thế nữa -- sau khi ban cho c/ta quyền làm con của Ngài - trong huyết của Chúa Giê-xu - Ngài biến đổi c/ta thành 1 người mới -- sống trong sự tự do, bình an & vui mừng thật...

# Max Lucado: Gos loves us so much... to keep us not being the same!

> Noí lại: True friends are not just people who only accept you -- but love you! Want the best for you!

* Câu hỏi ngược lại -- are you a true friend to your friends?

Tự hỏi khi mình biết rõ ~người bạn của mình đang có ~thói quen xấu (destructive behavior) -- mà có thể gây nên ~sự tàn hại 1 ngày -- các em có dám confront/cáo trách họ không - vì tình bạn thật?

Hay là c/ta cứ nhìn ~người bạn của mình đi vào chỗ chết (...đôi khi kéo c/ta vào theo?)

# Xì ke ma túy có hại, vào tù - uổng 1 tương lai mà cha mẹ mình đã hy sinh tất cả chạy chọt cho gia đình qua được đây

# Hút thuốc hại phổi, hư răng, sanh bệnh tật; uống beer dễ kích thích nói tục, đánh lộn tập chưởng, làm bậy

# Xem ~phim "con heo -- lỗ thỏa", ~loại nhạc dâm dục -- làm hư hỏng 1 đời sống trong sạch Chúa đã dựng bên trong không?

? Are you a good friend to your friends -- willing to confront them bad habits - because you really love them

Or... are you afraid to say anything -- risking & loosing the friendship?

V. CONTROL YOUR FRIENDSHIP

* Làm sao bắt đầu tránh ~người bạn xấu đây -- nếu nhận thức mình đang có?

> Thông hiểu the "circle of friend" vẽ 3 vòng tròn:

1) Vòng ngaòi là ~người bạn chỉ để ý giao thiệp "once a while" mà thôi -- little concern,

2) Vòng thứ nhì là "Circle of influence" = ~người bạn bắt đầu ảnh hưởng đến cách mình ăn nói, may mặc,

chỗ mình thường "hang-out" with, phim mình hay coi,

3) Vòng trong nhất = "circle of intimacy" = ~người bạn rất thân thiện, stick more like a brother or sister, chia xẻ mọi thứ & nếu là người khác phái -- có thể trở thành người yêu 1 ngày & bước tới hôn nhân trong tương lai....

> Trong cuộc đời của các em lớn lên sẽ có ~người bạn ở trong 3 vòng này...

... nhớ 1 điều quan trọng: Đi vào vòng thì dễ > đi ra thì khó....

& ~người bạn nào c/ta cho phép càng vào trong sâu chừng nào... ~người bạn đó càng khó ra được chừng nấy

* Nếu nhận biết mình đang có ~người bạn xấu đang ở trong vòng trong cùng -- bây giờ nên làm gì đây?

Mục tiêu là phải làm sao đẩn họ ra vòng ngàoi

1) Tập trả lời "No" # Bà tổng thống Reagan dạy nói "Just say No to drugs" -- I can't go; No I can't do that, mắc bận!

2) Thay đổi, adjust thì giờ mình gần gủi với ~người bạn xấu này > cắt bớt lại... giới hạn lại!

- Có thể mời ~người bạn này đến nhà mình chơi... thay vì đến nhà của họ....

- Có thể chọn phim mình muốn coi - thay vì để cho ~đứa bạn chọn

- Có thể mình lái xe -- thay vì để ~người bạn xấu lái xe

- Có thể tự chọn chỗ mình sẽ "hang out" thay vì để họ chọn > The Key thing is "Take Control!"

3) Just Walk away -- "quit -- bỏ đi -- không liên lạc nữa"

# Thi thiên 1: "phước cho người nào chẳng theo mưu kế của kẻ dữ, chẳng đứng trong đường tội nhân,

không ngồi chỗ của kẻ nhạo báng..." means to walk away... "Tẩu" là phương pháp hay nhất

* Áp lực bạn bè là áp lực ảnh hưởng mạnh nhất trong tuổi thiếu niên & cũng là áp lực rất quan trọng

-- vì sẽ là nến tảng để định hướng & phẩm chất của cuộc sống tương lai các em.... ra thế nào

> ~Người bạn nào các em có ngày hôm nay

sẽ có ảnh hưởng lớn lao trong đời sống tương lai của các em: 1) là xấu hay 2) là tốt

# Người Việt có câu noí: "Xa 1 ly đi 1 dặm" -- ai học hình học thì biết 2 đường thẳng đụng nhau làm thành 1 góc

khoảng cách gần góc rất nhỏ - nhưng càng đi xa góc đó bao nhiêu -- thì khoảng cách sẽ càng rộng ra hơn....

> Sự liên hệ bạn bè ngay tuổi thiếu niên này -- sẽ nắn dựng = "Mold" tính tình, nếp sống của các em trong tương lai...

> Friends shape us -- from the taste of clothing, to how we cut our hair, to the senses of justice....

...vì vậy - Hãy nhớ lời Chúa dạy trong Cngôn - chọn bạn mà chơi... chọn ~người bạn tốt & lánh ~người bạn xấu...

Nguyện xin Chúa giúp c/ta, mỗi em biết khôn ngoan -- để làm được điều này... cho sự vinh hiển của Chúa...

Kêu Gọi

* Quí phụ huynh có ý thức được nền tảng bạn bè của con em chúng ta trong tuổi thiếu niên

sẽ có ảnh hưởng mạnh mẽ cho tương lai của con em mình không?

# "Xa 1 ly đi 1 dặm"... không chăm sóc -- để con em đi xa "chỉ vài ly" trong lứa tuổi thiếu niên

để rồi sẽ hối hận trong tương lai sao?

> Hãy nhớ "căn nhà" của mình phải là môi trường tốt nhất để đáp ứng nhu cầu "muốn được chấp nhận"

phải hy sinh thì giờ -- để ra tâm sự, noí chuyện, chăm sóc & thông cảm nhu cầu cùng ~sự thay đổi của TN

> Hết sức tìm kiếm & khích lệ con em c/ta tham dự mọi c/trình sinh hoạt, thông công lành mạnh trong H/T

cùng với ~em vừa lứa tuổi....

* Các bậc lãnh đạo, người hướng dẫn tuổi trẻ... hãy hy sinh hết lòng để chăm sóc nhu cầu lớn nhất của các em?

H/T có sự hiệp 1 để hổ trợ tuổi trẻ có 1 môi trường tốt đẹp nhất - lớn lên trong đường lối Chúa không?

Are we trying to meet their deepest need? Are you a good leader?

* Còn các em thiếu niên -- các em có ý thức "your friends now will shape your future..."

Do you now have friends that having Self-destructive behaviors, repeated bad habits? What will you do about this?

? ~người bạn này có đang giúp đỡ mình mỗi ngày trở nên giống Chúa GS hơn... hay giống đời hơn?

> "Nước chảy đá cũng mòn"... coi chừng sức mạnh ảnh hưởng kinh khủng của bạn bè đến hướng đi

& phẩm chất của đời sống tương lai của mình...

> Coi chừng -- khi ~người bạn xấu đi vào your "inner circle"... 1 ngaỳ sẽ rất khó ra được

hãy khôn ngoan mà biết đẩn ~người bạn này ra "outer circle"

Hãy tin cậy nơi Chúa GS hoàn toàn -- là người bạn thật

> giúp các em tìm được ~người bạn tốt & lánh xa ~người bạn xấu! Để có 1 tương lai tốt đẹp và hạnh phước

> Bước đầu tiên -- tiếp nhận Chúa GS vào lòng mình -- để Ngài làm Chủ -- hướng dẫn đời sống c/ta...