THƯ I CÔ-RINH-TÔ

Tác Giả

Tác giả Thư I Cô-rinh-tô là sứ đồ Phao-lô, dochính ông nhắc đến ở đầu lá thư (1:1). Phao-lô còn có tên là Sau-lơ, được nhắcđến lần đầu tiên trong Công vụ 7:58. Việc Sau-lơ bắt bớ Hội Thánh và sau đó gặpChúa được ghi lại trong Công vụ 8:1-3; 9:1-30. Nơi Phao-lô hầu việc Chúa đầutiên là An-ti-ốt (Sy-ri) qua sự giới thiệu của Ba-na-ba (Công vụ 11:19-30).

Từ An-ti-ốt, Phao-lô đã thực hiện ba chuyếntruyền giáo:

· Chuyến I: Cùng với Ba-na-ba và Giăng Mác (Công vụ13:1-14:28).

· Chuyến II: Cùng với Si-la – từ Trô-ách, có bác sĩLu-ca tháp tùng (Công vụ 15:40-18:22; 16:11).

· Chuyến III: Từ Phi-líp, có bác sĩ Lu-ca cùng đi (Côngvụ 18:23-21:17; 20:6).

Tại Giê-ru-sa-lem, Phao-lô bị người Do-tháihành hung, lính La-mã can thiệp và bắt giam Phao-lô (21:27-39). Người La-mãchuyển Phao-lô từ Giê-ru-sa-lem xuống Sê-sa-rê, Phao-lô bịgiam tại đây hơn hai năm (Công vụ 24:27). Cuối cùng, vì Phao-lô kháng án lênhoàng đế Sê-sa nên ông bị giải qua Rô-ma (Công vụ 27-28). Theo chi tiết trongCông vụ 28:16 và 30-31, Phao-lô bị quản thúc tại gia tại Rô-ma suốt hai năm.

Theo các chi tiết trong Thư II Ti-mô-thê (đượccoi là lá thư cuối cùng của Phao-lô) thì Phao-lô đã bị tù lần thứ nhì (II Ti.4:16) và lần nầy, ông không có hy vọng được tha (II Ti. 4:6-8). Có lẽ Phao-lôđã bị chết dưới tay bạo chúa Nero vào khoảng năm 67 S.C.

Độc Giả

Độc giả Thư I Cô-rinh-tô là tín hữu ởCô-rinh-tô. Cô-rinh-tô là một trong hai thành phố lớn của xứ A-chai trong thế kỷthứ nhất (thành phố kia là A-thên). Người La-mã phân chia vùng này (thuộc nướcHy-lạp ngày nay) thành hai đơn vị hành chánh: A-chai ở phía Nam và Ma-xê-đoan ởphía Bắc với Cô-rinh-tô là thủ phủ của A-chai.

Hội Thánh Cô-rinh-tô được thành lập trong hành trình truyềngiáo thứ nhì của Phao-lô (Công vụ 18:1-17). Ông ở tại đây một nămrưỡi (Công vụ 18:11). Trong hành trình truyền giáo thứ ba (Công vụ 18:23 – 21:17),thời gian hai năm ở Ê-phê-sô (Công vụ 19:10), Phao-lô giữ liên lạc với các HộiThánh ông đã thành lập trong chuyến truyền giáo trước, trong đó có Hội Thánh Cô-rinh-tô.

Phao-lô phải đương đầu nhiều vấn đề với HộiThánh Cô-rinh-tô vì đa số tín đồ Cô-rinh-tô là Dân Ngoại với bối cảnh văn hóavà tập tục ngược hẳn niềm tin Cơ-đốc. Trong thời gian Phao-lô ở Ê-phê-sô thìA-bô-lô có mặt ở Cô-rinh-tô. A-bô-lô là người uyên bác Kinh Thánh Cựu Ước (Côngvụ 18:24) nên hẳn đã khiến cho nhiều người khâm phục. Do đó sinh ra vấn đề phephái tại Cô-rinh-tô (1:12). Phi-e-rơ (Sê-pha) cũng từng có mặt ở đó và có thểngười Cô-rinh-tô cho rằng Phi-e-rơ mới thật là sứ đồ của Chúa Giê-xu. Đây là lýdo Phao-lô phải giải thích cho người Cô-rinh-tô biết về chức vụ sứ đồ của ông(I Cô-rinh-tô 9:1-2).

Ngoài sự chia rẽ (1:12), Hội Thánh Cô-rinh-tôcòn có các vấn đề khác như loạn luân, gian dâm, kiện cáo nhau trước tòa án,không kỉnh kiền trong lễ Tiệc Thánh, một số không tin có sự sống lại. Đây lànhững điều Phao-lô được nghe tường trình và ông đã lần lượt giải quyết từng vấnđề trong thư. Ngoài ra người Cô-rinh-tô cũng hỏi Phao-lô về hôn nhân, sống độcthân, ăn thịt đã cúng cho thần tượng, ân tứ nói tiếng lạ, việc góp tiền cứu trợvà việc A-bô-lô chưa trở về Cô-rinh-tô. Ông đã trả lời những câu hỏi nầy trong(7:1, 25; 8:1; 12:1; 16:1, 12).

Thời Điểm Viết Thư

Dựa vào những chi tiết trong sách Công vụ các sứđồ và nội dung Thư I Cô-rinh-tô, chúng ta biết Phao-lô viết lá thư nầy từÊ-phê-sô (16:8-9, 19). Thư được viết trong khoảng thời gian: trước lễ Ngũ Tuần(16:8) – tức là cuối mùa Xuân – và trước mùa Đông năm 56 S.C (Phao-lô định đếnCô-rinh-tô vào Mùa Đông, 16:6). Như vậy, Thư I Cô-rinh-tô được viết 5 năm saukhi ông rời Cô-rinh-tô vào mùa Thu năm 51 S.C.

Dựa vào I Cô-rinh-tô 5:9 và II Cô-rinh-tô 2:4;7:8-9, các học giả tin rằng Phao-lô đã viết ít nhất 4 lá thư cho Hội ThánhCô-rinh-tô:

* Lá thư thứ nhất được Phao-lô nói đến trong ICô-rinh-tô 5:9.

* Lá thư thứ hai là Thư I Cô-rinh-tô chúng ta đangcó.

* Lá thư thứ ba là lá thư Phao-lô nói ông viết trongnước mắt (II Cô. 2:4).

* Lá thư thứ tư là Thư II Cô-rinh-tô.

Hai lá thư kia không được lưu hành nên chúngta chỉ có thư I Cô-rinh-tô và II Cô-rinh-tô.

Bố Cục

Cô-rinh-tô là một lá thư dài với một cụm từ đặcbiệt là peri de, Bản Kinh Thánh tiếng Việt dịch là “luận đến” hay “về.”Cụm từ nầy được dùng trong các câu: 7:1, 25; 8:1; 12:1; 16:1, 12. Dựa vào nhữngđiều Phao-lô nói sau các câu nầy, chúng ta thấy đây là những vấn đề Hội Thánh Cô-rinh-tônêu lên và ông đã trả lời từng điều một. Đó là các vấn đề: hôn nhân, độc thân,của cúng thần tượng, ân tứ, góp tiền cứu trợ và về ông A-bô-lô.

Những chi tiết trong 1:11; 5:1 và 11:18 cho thấy Hội Thánh Cô-rinh-tô có vấn đề chia rẽ, loạn luân vàthiếu kỉnh kiền trong lễ Tiệc Thánh mà người khác báo cho Phao-lô biết, nên ôngcũng có lời dạy về các vấn đề nầy.

Một đặc điểm trong các lá thư của Phao-lô làông thường đi ra ngoài vấn đề đang nói khi điều đó liên quan đến một vấn đềkhác. Để ý đến cách hành văn đó, chúng ta sẽ nhìn thấy ý tưởng của ông dễ dànghơn. Do đó, dựa vào nội dung Thư I Cô-rinh-tô, cùngvới cách dùng cụm từ peri de, chúng ta có chi tiết mạch lạc của Thư ICô-rinh-tô như sau:

I. LỜI MỞ ĐẦU(1:1-9)

1. Lời chào (1:1-3)

2. Lời cảm tạ(1:4-9)

A. TRẢ LỜI NHỮNG ĐIỀU ĐƯỢC BÁO CÁO

II.VẤN ĐỀ CHIA RẼ TRONG HỘI THÁNH (1:10 – 4:21)

1. Sự việc chia rẽ (1:10-17)

a. Những phe phái trong HộiThánh (1:10-12)

b. Phao-lô không phải lànguyên nhân gây chia rẽ (1:13-17)

2. Sự “điên dại”của Phúc Âm (1:18 – 2:5)

a. Sứ điệp “điên dại”(1:18-25)

b. Tín đồ không có giátrị đối với đời (1:26-31)

c. Lời giảng Phao-lô đếntừ quyền năng thiên thượng (2:1-5)

3. Sứ điệp được mạckhải (2:6-16)

a. Phúc Âm không phảikhôn ngoan loài người (2:6-9)

b. Đức Thánh Linh giãibày (2:10-13)

c. Phán đoán thuộc linh (2:14-16)

4. Hiểu lầm về lãnh đạo (3:1-9)

a. Tín đồ ấu trĩ (3:1-4)

b. Phao-lô và A-bô-lô (3:5-9)

5. Nhà và nền nhà (3:10-17)

a. Thử nghiệm giá trị (3:10-15)

b. Đền thờ của Đức Chúa Trời (3:16-17)

6. Sự khiêm hạ của người hầu việc Chúa (3:18 – 4:13)

a. Khôn ngoan của đời là điên dại (3:18-23)

b. Sự phán xét của Chúa mới quan trọng (4:1-5)

c. Gương của Phao-lô và A-bô-lô (4:6-7)

d. Gian khổ của chức vụ sứ đồ (4:8-13)

7. Tâm tình của Phao-lô (4:14-21)

III. VẤN ĐỀ ĐẠO ĐỨCTRONG HỘI THÁNH (5:1 – 6:20)

1. Loạn luân (5:1-13)

2. Kiện cáo (6:1-11)

3. Gian dâm (6:12-20)

B. TRẢ LỜI CÁC CÂU HỎI HỘITHÁNH ĐƯA RA

IV. HÔN NHÂN (7:1-40)

1. Nguyên tắc chung (7:1-7)

2. Độc thân và góa bụa (7:8-9)

3. Người có gia đình (7:10-11)

4. Hôn nhân với người không tin (7:12-16)

5. Sống theo ơn Chúa gọi (7:17-24)

6. Độc thân và tái hôn (7:25-40)

V. CỦA CÚNG THẦN TƯỢNG(8:1 – 11:1)

1. Hiểu biết đối với người yếu đuối (8:1-13)

2. Gương của Phao-lô trong chức vụ sứ đồ(9:1-27)

3. Gương của dân Y-sơ-ra-ên (10:1-13)

4. Bàn thờ Chúa và bàn thờ ngoại đạo(10:14-22)

5. Áp dụng thực tế (10:23 – 11:1)

VI. THỜ PHƯỢNG TRONG HỘITHÁNH (11:2 – 14:40)

1. Trang phục của phụ nữ (11:2-16)

2. Tiệc Thánh (11:17-34)

3. Ân tứ thuộc linh (12:1 – 14:40)

a. Nhiều ân tứ, một Thánh Linh (12:1-11)

b. Thân và chi thể (12:12-31)

c. Yêu thương vượt trên tất cả (13:1-13)

d. Tiên tri và tiếng lạ (14:1-25)

e. Thứ tự thờ phượng (14:26-33a)

f. Phụ nữ trong giờ thờ phượng (14:33b-40)

C. VẤN ĐỀ PHAO-LÔ TỰ NÊU

VII. GIÁO LÝ PHỤC SINH(15:1-58)

1. Tin Lành của Phao-lô (15:1-11)

2. Tầm quan trọng của sự phục sinh (15:12-34)

3. Hư nát và bất diệt (15:35-49)

4. Chiến thắng sau cùng (15:50-58)

VII. KẾT LUẬN(16:1-24)

1. Góp tiền cho thánh đồ (16:1-12)

2. Lời khuyên và lời dặn dò (16:13-18)

3. Lời chào và lời chúc phước (16:19-24)

Phỏng theoLeon Morris, Tyndale New Testament Commentary, 1 Corinthians, RevisedEdition

THAM KHẢO

Balz, Horst and Schneider, Gerhard (Editors), ExegeticalDictionary of The New Testament, Three volumes (Grand Rapids, Michigan:William B. Eerdmans 1990)

Bauer, Walter, A Greek-English Lexicon of the NewTestament and Other Early Christian Literature (Chicago: The University ofChicago Press 1979)

Ciampa, Roy E. & Rosner, Brian S., The First Letterto the Corinthians, The Pillar New Testament Commentary (Grand Rapids,Michigan: William B. Eerdmans 2010)

Johnson, Alan F., 1Corinthians, The IVP New TestamentCommentary Series, (DownersGrove, Illinois: Inter-Varsity Press 2004)

Mare W. Harold., TheExpositor’s Bible Commentary, ICorinthians (Grand Rapids, Michigan:Zondervan 1994)

Morris, Leon, Tyndale New Testament Commentaries, I Corinthians, Revised Edition (Grand Rapids, Michigan: William B. Eerdmans 1993)

Prior, David, The Message of I Corinthians, (Downers Grove, Illinois: Inter-Varsity Press 1985)

Winter, Bruce, New Bible Commentary, 21^st Century Edition, I Corinthians (Downers Grove, Illinois: Inter-Varsity Press 1994)