Chuyện... Ngó
Kinh Thánh: Sáng Thế Ký 19: 17, 26; Công vụ các sứ đồ 7: 54-56; Lu-ca 9: 62; 17: 32
Kính chào quý độc giả,
Ngó là một hành động của đôi mắt chúng ta.
Ai đó đã nói “Đôi mắt là cửa sổ tâm hồn” thật chí lý. Nhìn vào đôi mắt một người, ta có thể... đoán biết được một phần nào về tấm lòng của người đó.
Ca dao Việt Nam có nhiều câu khá thú vị về chuyện... ngó.
+ Thò tay mà ngắt ngọn ngò
Thương anh đứt ruột giả đò ngó lơ.
Ngắt ngọn ngò chỉ là cái cớ để cô gái có cách nhìn được chàng trai mình thương mình yêu mà thôi. “Thương anh đứt ruột” nghĩa là thương không biết bao nhiêu mà kể, nhưng không dám thổ lộ, vì mình là... phận gái mà.
+ Ngó anh như ngó mặt trời
Chói chang khó ngó, trao lời khó trao.
Anh sáng sủa, anh rạng rỡ, anh đẹp biết bao trong mắt em, đến nỗi làm em không dám ngó, và lại càng không dám ngõ lời yêu anh, vì em là... phận gái anh ơi!
Cách tỏ tình yêu đương của những đôi trai gái yêu nhau trong ca dao của ông cha ta thật vô cùng sâu sắc và ý nhị phải không bạn?
Đó cũng là một trong nhiều lý do khiến tôi luôn thích thú đọc ca dao, dân ca của dân tộc ta.
+ Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát
Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng cũng bát ngát mênh mông.
Đây cũng là câu ca dao có cách... chơi chữ thật hay và dễ thương đến lạ, “chân quê” (tên một bài thơ của Nguyễn Bính) đến lạ: “Bên ni, bên tê; bên tê, bên ni”, “Mênh mông bát ngát, bát ngát mênh mông”. Câu ca dao diễn tả được cái rộng lớn, mênh mông của những cánh đồng lúa miền quê ở miền Trung Việt Nam, chứ không phải một vùng miền nào khác được. Vì những từ “bên ni, bên tê; bên tê, bên ni” đã... khai ra vùng miền đích thị của nó rồi.
...
Kinh Thánh đề cập đến chuyện... ngó cũng khá nhiều, có lẽ vì chuyện... ngó là rất quan trọng, có ảnh hưởng sống còn đến cuộc đời của một con người chăng?
Câu chuyện về vợ chồng ông Lót được đề cập đến trong sách Sáng Thế Ký nhắc nhở chúng ta rất nhiều điều về chuyện... ngó:
Thiên sứ nói với Lót rằng: “Hãy chạy trốn cứu lấy mạng, đừng ngó lại sau và cũng đừng dừng bước lại nơi nào ngoài đồng bằng; hãy chạy trốn lên núi, kẻo phải bỏ mình chăng... Nhưng vợ của Lót quay ngó lại đằng sau mình, nên hóa ra một tượng muối.” (Sách Sáng Thế Ký, chương 19, câu 17, 26)
Nhờ vâng lời Chúa, làm theo “không ngó lại đằng sau, và cũng không dừng bước lại nơi nào ngoài đồng bằng”, nên Lót và hai cô con gái ông đã cứu được mạng sống mình.
Ngược lại, vợ của Lót vì ham mê thế gian hơn Chúa, nên đã xem thường lời cảnh báo của Ngài mà “ngó lại đằng sau”, và lập tức bà bị hóa ra một tượng muối. Bà đã mất mạng sống mình vì không vâng lời Chúa, vì vừa theo Chúa, vừa yêu đời. Thựa ra, bà chỉ yêu Chúa trên môi miệng, nhưng lòng bà thì thực sự yêu thế gian.
...
Chấp Sự Ê-tiên là một con người đặc biệt, đến nỗi sách Công vụ các sứ đồ dành gần như hai chương nói về ông, trong đó có đoạn: “Chúng nghe những lời đó, thì giận trong lòng, và nghiến răng với Ê-tiên. Nhưng người được đầy dẫy Đức Thánh Linh, mắt ngó chăm lên trời, thấy sự vinh hiển của Đức Chúa Trời, thì người nói rằng: Kìa, ta thấy các từng trời mở ra, và Con người đứng bên hữu Đức Chúa Trời.” (Sách Công vụ các sứ đồ, chương 7, câu 54-56)
Chấp Sự Ê-tiên đang ở trong một hoàn cảnh mạng sống mình sắp sửa bị đoàn dân hung hăng ném đá cho chết, nhưng Ê-tiên có một sự bình tỉnh kỳ lạ, không hiểu được theo thế thường của con người. Đoàn dân thì đang cực kỳ giận dữ, đến nỗi phải nghiến răng; còn đầy tớ của Đức Chúa Trời thì “mắt ngó chăm lên trời và thấy sự vinh hiển của Đức Chúa Trời, thấy các từng trời mở ra, và thấy Con người (Chúa Giê-xu, nv) đang đứng bên hữu Đức Chúa Trời.”
Tôi học được bài học: Khi chúng ta quay lại đằng sau, “ngó chăm thế gian”, thì lòng chúng ta sẽ đầy bối rối và sợ hãi. Nhưng khi chúng ta hướng về phía trước, “nhìn xem Chúa Giê-xu là cội rễ và cuối cùng của đức tin”(ý từ sách Hê-bơ-rơ, chương 12, câu 2), “mắt ngó chăm lên trời”, thì lòng chúng ta sẽ được bình an, chúng ta sẽ chỉ thấy sự vinh hiển tuyệt vời trên Thiên Đàng, nơi có Chúa Giê-xu ngự bên hữu Đức Chúa Trời mà thôi.
Chúa Giê-xu có nói một câu nói rất nổi tiếng rằng: “Ai đã tra tay cầm cày, còn ngó lại đằng sau, thì không xứng đáng với nước Đức Chúa Trời.” (Sách Lu-ca, chương 9, câu 62)
Ai đã từng làm một người nông dân, đều biết khi cầm cày để cày, thì luôn nhìn tới phía trước để cày cho ngay hàng thẳng lối, chứ không ai ngó lại đằng sau, vì nó sẽ làm cho đường cày bị chệch hướng, hỏng cả ruộng cày.
Một người theo Chúa mà còn luyến tiếc quá khứ, mà còn lưu luyến thế gian, không sớm thì muộn cũng sẽ quay về ... đường xưa lối cũ, cũng sẽ trở về... “con đường xưa em đi” mà thôi.
Một khi đã quyết định tin Chúa và theo Ngài thì phải dứt khoát không... ngó lại đằng sau, mà chỉ bươn theo sự ở đằng trước, giống như Thánh Phao-lô đã làm: “nhưng tôi cứ làm một đều: quên lửng sự ở đằng sau, mà bươn theo sự ở đằng trước, tôi nhắm mục đích mà chạy, để giựt giải về sự kêu gọi trên trời của Đức Chúa Trời trong Đức Chúa Giê-xu Christ.” (Sách Phi-líp, chương 3, câu 14)
...
Bạn đang ngó hướng nào? Hướng đằng sau hay hướng đằng trước? Ngó dưới đất hay ngó lên trời?
Hướng bạn ngó nói lên tấm lòng bạn đang thuộc về hướng ấy.
Hãy “nhìn xem Đức Chúa Giê-xu, là cội rễ và cuối cùng của đức tin” (ý từ sách Hê-bơ-rơ, chương 12, câu 2) mà bước đi tới theo Ngài, đừng để “sự mê tham của xác thịt, sự mê tham của mắt và sự kiêu ngạo của đời” (ý từ sách 1 Giăng, chương 2, câu 16) làm bạn ngó lại đằng sau như vợ của Lót ngày xưa mà sẽ... hỏng cả một cuộc đời theo Chúa đó bạn.
Bất cứ khi nào bạn và tôi cảm nhận được sự yếu đuối, sa sút của mình trên linh trình theo Chúa; bất cứ khi nào bạn và tôi cảm thấy mình đang “theo Chúa xa xa”; bất cứ khi nào bạn và tôi cảm thấy lòng mình dường như đã yêu thế gian nhiều hơn yêu Chúa, thì hãy nhớ đến lời cảnh báo của Chúa Giê-xu: “Hãy nhớ lại vợ của Lót” (Sách Lu-ca, chương 17, câu 32), mà kịp thức tỉnh, kịp ăn năn, quay lại cùng Ngài để được Ngài thương xót và cứu giúp.
Nguyện xin Chúa ban ơn cho bạn và tôi, cho chúng ta lấy lòng thành tâm, kính sợ mà bước đi tới trên linh trình theo Chúa và hầu việc Ngài một cách đẹp lòng Ngài.
California, Ngày đầu tháng 7/ 2022
Mục Sư Nguyễn Đình Liễu
