Trang Đầu | Mục Lục | << Chương 66 | Chương 68 >> | Hướng Dẫn
Thơ Gia-cơ
Sự khôn ngoan trong Ðấng Christ
Các việc lành
Sự tin đạo thanh sạch
Gia-cơ. Có 3 người mang tên nầy: Con trai của Xê-bê-đê, con
trai của A-phê, và em trai của Chúa. Ông thứ ba (em Chúa) thường được kể là tác
giả của thơ tín nầy. Trong lời chào thăm, ông chẳng nhận mình là em của Chúa,
nhưng chỉ tự xưng là "tôi tớ" (tôi mọi), có lẽ vì dầu là người đạo
đức, tin kính, ông cũng cảm thấy sự yếu đuối của mình rất thấm thía đến nỗi
không dám tự nhận là người cùng huyết mạch với Ðấng Christ. Ông được nhìn nhận
là người thánh khiết xuất chúng theo các mực thước của luật pháp. Người đồng
hương đặt cho ông biệt danh là "Người công bình." Người ta nghĩ rằng
ông đã thành hôn (I Cô-rinh-tô 9:5). Ông sớm được nhìn nhận là "Giám
mục" tại Giê-ru-sa-lem. Ông rất có thế lực đối với cả người Do-thái và Hội
Thánh Ðấng Christ. Khi Phi-e-rơ được ra khỏi khám, thì có nhờ báo tin cho
Gia-cơ (Công vụ các sứ đồ 12:17). Phao-lô làm theo lời khuyên của ông (Công vụ
các sứ đồ 21:18). Ông là một người Do-thái rất cẩn trọng, nhưng lại viết thơ
rất khoan hồng cho các tín đồ thuộc về dân ngoại (Công vụ các sứ đồ 15:13-23).
Ông xác nhận công việc của Phao-lô giữa vòng dân ngoại, nhưng chính ông lại chú
ý đến người Do-thái hơn hết. Công việc của đời ông cốt để dắt đem người Do-thái
trở về cùng Chúa, và "giúp họ nhẹ nhàng chuyển qua đạo Ðấng Christ."
Truyện tích ông tuận đạo (theo sử gia Josèphe,
cũng theo Hegesippus, một người
Do-thái tin theo Ðấng Christ, năm 160 S.C., -- truyện tích ông nầy thuật lại
được Eusèbe thừa nhận). Lợi dụng
khoảng trống giữa sự chết của Phê-tu và sự đáo nhậm của quan Thống đốc La-mã
mới, An-ne, thầy tế lễ thượng phẩm, các thầy thông giáo và người Pha-ri-si bèn
nhóm họp tòa Công luận và truyền lịnh cho Gia-cơ, "em của Ðức Chúa Jêsus,
gọi là Christ," phải đứng ở hành lang Ðền thờ mà tuyên bố rằng Ðức Chúa
Jêsus không phải là Ðấng Mê-si, cốt để ngăn cản dân chúng đang theo đạo Tin
Lành rất đông đảo. Trái lại, Gia-cơ kêu lớn rằng Ðức Chúa Jêsus là Con Ðức Chúa
Trời và Quan Án của cả thế giới. Bọn thù nghịch nổi giận phừng phừng, xô ông
xuống đất, bèn ném đá ông cho đến khi một người thợ nện da đánh cho ông một chùy
để chấm dứt đau đớn đang khi ông quì gối cầu nguyện rằng: "Lạy Cha, xin
tha thứ cho họ vì họ chẳng biết mình làm chi!" Sau đó ít lâu, cuộc vây hãm
thành Giê-ru-sa-lem rất khủng khiếp bắt đầu. Người Do-thái cảm thấy rằng nếu
Gia-cơ còn sống, thì ông có thể cứu thành khỏi bị hủy phá, và họ cho rằng đó là
sự đoán phạt giáng trên họ vì họ đã giết Gia-cơ.
Niên hiệu của thơ tín nầy. Người ta thường cho rằng ông viết thơ tín nầy lúc
gần mãn kỳ ở đời nầy (năm 60 S.C.), sau 30 năm làm Mục sư của Hội Thánh xứ Giu-đê.
Kẻ khác lại cho rằng ông viết sớm hơn nữa.
Bố cuộc của thơ tín nầy. Ðây là quyển sách thâu góp những lời lẻ tẻ; luận
về nhiều đề mục dường như không liên lạc với nhau; thường có một đề mục lặp lại
nhiều lần và xen vào giữa những đề mục khác. Những đề mục ấy là: Sự cám dỗ,
nhịn nhục, khôn ngoan, nghèo túng, giàu có, tư dục, tội lỗi, đức tin, việc
lành, vị nể người ta, tội của lưỡi, cãi lộn, tinh thần ham mến thế gian, tự
mãn.
Ðoạn 1 -- Sự Thử Thách, Kẻ Làm Theo Lời Chúa
Ðoạn nầy ghi chép hầu hết mọi đề mục giải luận sau.
Kẻ "tan lạc" (câu 1). Những người
Do-thái tan lạc nầy vẫn có trung tâm quốc gia, là thành Giê-ru-sa-lem. Ông gởi thơ cho người Do-thái đã tin theo Ðấng
Christ (2:1).
Chịu thử thách (câu 2-3). "Sự thử thách" (câu 2) rèn
luyện ta, còn sự "cám dỗ" ở câu 12 là sức quyến rũ của tội lỗi. Bởi
các sự thử thách, Ðức Chúa Trời trọn lành hóa những kẻ kế tự cõi đời đời
(5:13-14). Các sự thử thách nầy là "quí" (I Phi-e-rơ 1:7).
Sự nhịn nhục(1) (câu 3-4) là khả
năng chờ đợi các điều mình mong muốn. Thử thách sanh ra nhịn nhục. Nhịn nhục
sanh ra trọn lành (5:7-11).
Sự khôn ngoan (câu 5) để đối phó với những đòi hỏi của cuộc đời
theo cách tín đồ phải đối phó (3:13-18). Xem Châm Ngôn đoạn 3 và 4. Thơ Gia-cơ
là sách Châm Ngôn của đạo Ðấng Christ.
Sự cầu nguyện (câu 5-8). Thơ tín nầy bắt đầu và chấm dứt bằng lời
luận về sự cầu nguyện (4:2-3; 5:13-18). Người ta nói rằng Gia-cơ để nhiều thì
giờ quì cầu nguyện đến nỗi đầu gối ông thành chai như đầu gối con lạc đà vậy.
Ðức tin (câu 6-8). Ðó là lòng tin cậy Ðức Chúa Trời, đứng
vững vàng, không bối rối, giữa các cơn giông tố ở đời; đó là điều kiện cho sự
cầu nguyện có hiệu lực (2:14-26).
Của cải là hư không (câu 9-11). Chúng ta cốt phải lo về địa vị của mình
trong cõi đời đời, chớ chẳng nên lo về địa vị của mình ở đời nầy (2:1-13;
4:1-10, 13-17; 5:1-6).
Sự cám dỗ (câu 12-16). Ðây, danh từ "cám dỗ" có
nghĩa là sức quyến rũ của tội lỗi. Sự cám dỗ chẳng phát xuất từ Ðức Chúa Trời.
Ngài có quyền phép giữ chúng ta khỏi sự cám dỗ và giúp ta chịu nỗi sự cám dỗ.
Ðức Chúa Jêsus phán bảo chúng ta hãy cầu nguyện để tránh khỏi sự cám dỗ
(Ma-thi-ơ 26:41).
Tội lỗi (câu 14-15) phát xuất từ tư dục, nghĩa là những sự
ham muốn của xác thịt. Tội lỗi từ tư dục phát xuất và sanh ra sự chết.
Sự sanh ra của tín đồ (câu 17-18). Tội lỗi sanh ra sự chết thể nào (câu
15), thì cũng một thể ấy, bởi Lời Ngài, Ðức Chúa Trời tái sanh linh hồn của tín
đồ Ðấng Christ. Phi-e-rơ cũng nói rằng Lời Ðức Chúa Trời (Kinh Thánh) là hột
giống "kết thai" thành linh hồn tái sanh (I Phi-e-rơ 1:23).
Cái lưỡi (câu 19-20). Hãy coi chừng lưỡi mình. Hãy chế ngự
tánh khí của mình. hãy lắng tai nghe (1:26; 3:1-18; 4:11-12; 5:12).
Kẻ làm theo Lời Chúa (câu 21-25). Gia-cơ vừa mới nói rằng Lời Kinh Thánh
là dụng cụ tái sanh linh hồn ( câu 18) và là phương pháp cứu rỗi linh hồn (câu
21). Ðây nói nó là gương soi (câu 23), tỏ cho ta thấy chân tướng của mình, và
là con đường đạt tới bậc trọn lành cao tột (2:14-16; Ma-thi-ơ 7:24-27).
Sự tin đạo thanh sạch (câu 26-27). Cái lưỡi bất trị của một người tin đạo
chính là một điều hư hại. Vinh quang của đạo chính là một cuộc đời từ thiện,
thoát khỏi sự quá tríu mến những vật trần gian.
* * *
Thơ Gia-cơ 2
Ðoạn 2 -- Sự Vì Nể Người
Ta.
Ðức Tin Và Việc Làm
Sự vì nể người ta (câu 13). Chắc trong Hội Thánh xứ Giu-đê có vài phần tử
đầy tinh thần thế gian rõ rệt, nên Gia-cơ mới phải thốt ra những lời như vậy. "Luật
pháp tôn trọng"(1) (câu
8) chính là "luật vàng" mà họ chỉ thi hành trong giới hạn giai cấp xã
hội của mình. "Luật pháp tự do" (câu 12; 1:25) là luật pháp của Ðấng
Christ trong đó có sự tha thứ và giải phóng khỏi tội lỗi. Luật pháp Môi-se, là
luật pháp tôi mọi, không có dự trù ơn phước đó.
Ðức tin và việc làm (câu 14-26). Giáo lý của Phao-lô về sự xưng công bình
bởi đức tin và giáo lý của Gia-cơ về sự xưng công bình bởi việc làm bổ khuyết
lẫn nhau, chớ không mâu thuẫn nhau. Ông nầy không dạy dỗ trái với ông kia. Hai
ông là bằng hữu và bạn đồng sự thân thiết với nhau. Gia-cơ hoàn toàn xác nhận
công việc của Phao-lô (Công vụ các sứ đồ 15:13-29; 21:17-26). Phao-lô giảng đức
tin là nền tảng sự xưng công bình trước mặt Ðức Chúa Trời, nhưng nhấn mạnh rằng
nó phải có kết quả, là đời sống xứng đáng. Còn Gia-cơ gởi thơ tín cho những
người đã tiếp nhận giáo lý xưng công bình bởi đức tin, nhưng lại thường lạm
dụng giáo lý ấy một cách thô lỗ; ông bảo họ rằng đức tin như vậy chẳng phải là
đức tin chi hết.
Ðoạn 3 -- Cái Lưỡi
Quyền lực của cái lưỡi (câu 1-12). Do sắc
thái chung của đoạn nầy, chúng ta ngờ rằng trong Hội Thánh xứ Giu-đê có rất
nhiều người tự thị, hay cãi lẫy, đầy tinh thần thế gian, không chế ngự tánh khí
của mình, và tự dấy lên làm thủ lãnh và giáo sư. "Vấp phạm" (câu 2)
chẳng những bởi nói lời xẵng xớm và nóng giận, song cũng bởi theo các giáo lý
sai lạc và ngu dại nữa. Cái lưỡi là cơ thể chánh yếu bày tỏ cá tánh của chúng
ta, và thường tức khắc gây phản ứng tốt đẹp hay tai hại nơi kẻ khác. "Ðã
bị lửa địa ngục đốt cháy" (câu 6). "Ðầy dẫy những chất độc giết
chết" (câu 8). Ðây là những lời mạnh mẽ, nhưng lại đúng biết bao! Lời nói
đê hèn đã làm tan nát nhiều gia đình, chia rẽ nhiều Hội Thánh, khiến biết bao
nhiêu triệu người phải tuyệt vọng và tàn hại! Tuy nhiên, có nhiều kẻ rất sùng
đạo dường như chẳng chút cố gắng chế ngự lưỡi mình. Ðoạn nầy nhắc nhở ta một
vài lời nói quyết trong sách Châm Ngôn: "Miệng kẻ ngu muội là sự bại hoại
của nó" (18:7); "Kẻ canh giữ miệng mình, giữ được mạng sống
mình" (13:3); "Sống, chết ở nơi quyền của lưỡi" (18:21);
"Khi nín lặng, dầu người ngu dại, cũng được cầm bằng khôn ngoan"
(17:28).
Sự khôn ngoan (câu 13-18). Khúc sách nầy dường như nhằm vào một
số giáo sư hay lắm lời, muốn được kể là tay lý luận xuất sắc; họ cuồng tín một
giáo lý nào đó mà mình ưa thích, ít hoặc không quí chuộng Thân vị Ðấng Christ,
và chỉ sanh ra ghen tị, phe đảng. Gia-cơ gọi sự khôn ngoan đó là "thuộc về
ma quỉ," và ông dùng những lời đẹp đẽ lạ lùng mà đối chiếu nó với :sự khôn
ngoan từ trên mà xuống".
Ðoạn 4 -- Tinh Thần Thế Gian
Nguyên nhân của chiến
tranh (câu 1-2) là sự tham muốn,
tức là mong ước được những cái thuộc về kẻ khác. Ðó là nguyên nhân của hầu hết
các cuộc chiến tranh đã tàn phá trái đất.
Lời cầu nguyện vô hiệu (câu 2-3). Có nhiều lời Ðức Chúa Trời hứa đáp lại
kẻ cầu nguyện, nhưng các lời hứa ấy chẳng dành cho người ham mến thế gian đâu
(5:13-18).
Những kẻ hai lòng (câu 4-10). Ðây giải rộng lời Ðức Chúa Jêsus quả
quyết rằng người ta không thể vừa hầu việc Ðức Chúa Trời, vừa hầu việc Ma-môn
(Ma-thi-ơ 6:24); và đây cũng giống như lời Sứ đồ Giăng cảnh cáo chớ ham mến thế
gian (I Giăng 2:15-17). Những khúc sách nầy gợi lên sự cần phải tự xét mình
luôn. Vì chúng ta phải sống trong thế gian và những vật trần gian là thiết yếu
cho đời sống hằng ngày của mình, nên ta cần phải tỉnh táo canh chừng để giữ vẹn
lòng tríu mến những cái thuộc về thiên thượng.
Lại luận về cái lưỡi (câu 11-12). Lần nầy Gia-cơ luận về sự phi lý hoàn
toàn của một tội nhân tự tôn làm quan án phán xét một tội nhân khác.
Sự tự mãn (câu 13-17). "Ví bằng Chúa muốn" (câu
15). Một trong những giáo lý lạ lùng hơn hết của Kinh Thánh là: dầu Ðức Chúa
Trời cai trị cả vũ trụ vô biên, nhưng Ngài cũng có một kế hoạch dứt khoát cho
mỗi con cái Ngài (Công vụ các sứ đồ 18:21; Rô-ma 1:10; 15:32; I Cô-rinh-tô
4:19; I Phi-e-rơ 3:17).
Ðoạn 5 -- Người Giàu. Sự Nhịn Nhục. Sự Cầu Nguyện
Người giàu (câu 1-6). Trong vòng người giàu, cũng thấy có một
ít linh hồn tin theo Ðấng Christ; song nói chung, bức tranh Gia-cơ mô tả họ vẫn
còn đúng lắm.
Sự nhịn nhục (kiên nhẫn) (câu 7-11) cho tới ngày Chúa tái lâm, khi ấy mọi sự
bất công sẽ được sửa chữa, và tín đồ trung tín sẽ nhận được kết quả đầy đủ do
công lao và sự đau đớn của mình.
Sự thề (chửi thề) (câu 12). Lại nói đến cái lưỡi. Trong khi nói
chuyện thông thường, biết bao người có danh là tín đồ Ðấng Christ lại xúc phạm
đến Danh Ðức Chúa Trời!(1)
Ca hát (câu 13). Các tín đồ Ðấng Christ hãy hát lên, vì
mình đang có hạnh phước. Làm vậy, họ sẽ được hạnh phước hơn, và cũng khiến kẻ
khác được hạnh phước hơn.
Cầu nguyện (câu 13-18). Ê-li đóng và mở các từng trời, thật là
một phép lạ vĩ đại (I Các Vua, đoạn 18). Tuy nhiên, phép lạ nầy đã được trưng
dẫn để thúc giục chúng ta cầu nguyện. "Xức dầu" (câu 14) là một
phương thuốc được thừa nhận (Lu-ca 10:34; Ê-sai 1:6), cần được lời cầu nguyện
tăng cường, chớ không nên dùng làm pháp thuật.
Dắt đem một linh hồn đến
với Ðấng Christ (câu 19-20) thì đẹp lòng Ngài
vô cùng, do đó Ngài bỏ qua nhiều nhược điểm của chúng ta. Tham khảo I Phi-e-rơ
4:8.
(1) Nên dịch là: "Kiên nhẫn."
(1) Có thể dịch là: "Luật pháp vương giả."
(1) Lời nầy ít thích ứng với tín hữu ở Việt nam.